Vijf vragen aan…
Alice Odé en Midja Hooplot

1. Wie zijn we?

De Sociaal-Economische Raad (SER) is een adviesorgaan waarin werkgevers, werknemers en onafhankelijke deskundigen (kroonleden) samenwerken om de regering en het parlement te adviseren over het sociaal-economisch beleid. De raad geeft zowel gevraagd en ongevraagd advies en heeft daarnaast bestuurlijke en wettelijke verantwoordelijkheden, zoals het bevorderen van medezeggenschap in organisaties.

De SER stimuleert de dialoog en brengt verschillende partijen samen. Dit doet de raad onder andere via het SER Jongerenplatform, door International Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (IMVO)-convenanten te sluiten, en met initiatieven zoals Diversiteitscharters. De activiteiten van de SER dragen breed bij aan het bevorderen van waardig werk en duurzame economische groei, zoals vastgelegd in SDG 8.

2. Waar staan we?

Nederland is een welvarend land met een stabiele en concurrerende economie. De arbeidsmarkt wordt gekenmerkt door hoge arbeidsparticipatie, lage werkloosheid en over het algemeen een goede balans tussen werk en privé. Tegelijkertijd zien we uitdagingen die om aandacht vragen: een dalende productiviteitsgroei, toenemende flexibilisering van arbeid, en groepen mensen die afstand tot de arbeidsmarkt ervaren.

Daarnaast brengen demografische ontwikkelingen, zoals vergrijzing, en maatschappelijke transities grote uitdagingen met zich mee. Deze onzekerheden vragen om scherpe keuzes richting 2030 en daarna.

3. Waar willen we heen? 

In 2023 heeft de SER haar doelstelling hernieuwd, gericht op het bevorderen van brede welvaart. Dit betekent dat samenleving, economie en milieu in balans moeten zijn – hier en nu, later en elders. Dit wordt gerealiseerd door samen te werken aan het bevorderen van ondernemerschap en waardig werk, duurzame groei, en een inclusieve samenleving met een evenwichtige inkomensverdeling. “Brede welvaart en de SDG’s overlappen en vullen elkaar aan”, aldus SER-voorzitter Kim Putters in zijn speech op 17 mei 2023. “Waar brede welvaart een algemene intentie uitspreekt, vertaalt de SDG-agenda deze in doelen voor 2030. De SDG’s kunnen helpen om concrete invulling te geven aan brede welvaart, door bijvoorbeeld prioritaire SDG-doelen voor Nederland te bepalen en daarmee een nationale SDG-strategie te ontwikkelen.”

De SER zet zich in voor alle tien targets die zijn gekoppeld aan SDG 8: het bevorderen van aanhoudende, inclusieve en duurzame economische groei, volledige en productieve tewerkstelling en waardig werk voor iedereen. Concreet betekent dit dat we het komende jaar aan de slag gaan met vraagstukken zoals het investeringsklimaat en gezond en veilig werken (zie SER-werkagenda). Naast SDG 8 raken de werkzaamheden van de SER aan veel van de andere SDG’s.

4. Hoe komen we daar?

Samen met sociale partners wordt aan oplossingen gewerkt die uitvoerbaar zijn. Deze oplossingen worden gepresenteerd in de SER-adviezen en focussen onder meer op het verlichten van krapte op de arbeidsmarkt, meer zekerheid en veiligheid op de werkvloer, en het aanpakken van sociaal-economische gezondheidsverschillen.

Daarnaast faciliteert de SER kennisuitwisseling en samenwerking tussen verschillende partijen. Hieronder een aantal voorbeelden:

• SER Arboplatform: Dit platform biedt advies, deelt kennis en inspireert werkgevers, werknemers en arbodeskundigen om gezond en veilig werken te bevorderen.

• Actie-agenda Leven Lang Ontwikkelen: De SER werkt aan een sterkere leercultuur door partijen te verbinden, kennis en voorbeelden te delen en knelpunten te agenderen.

• SER Diversiteit in Bedrijf: Ondersteunt organisaties bij het bevorderen van een divers personeelsbestand en een inclusieve werkomgeving door praktische kennis, netwerken en Diversiteitscharters te faciliteren.

• Talentenbank Topvrouwen: Een initiatief waarbij bedrijven vrouwelijke kandidaten kunnen vinden voor bestuurs- en toezichthoudende functies.

• Werkwijzer Vluchtelingen: Helpt statushouders met initiatieven die hen ondersteunen bij het vinden van werk of andere vormen van maatschappelijke participatie.

Betekenisvolle Stakeholderdialoog: Ondersteunt bedrijven om op een betekenisvolle manier in gesprek te gaan met hun stakeholders, wat hen helpt stappen te zetten naar positieve impact en verantwoord ondernemen.

5. Hoe is de voortgang?

De SER vormt een belangrijke schakel voor werkgevers- en werknemersorganisaties om samen waardig werk en een duurzame economische ontwikkeling te bevorderen. De gezamenlijke inspanningen in de afgelopen jaren waren onder andere gericht op meer werkzekerheid, een gezondere en veiligere werkomgeving, het verhogen van de arbeidsproductiviteit, en het vergroten van de diversiteit op de werkvloer. Afzonderlijke evaluaties tonen de resultaten op deze en andere thema’s.