Samenvatting

• het SDG Gemeenschapsfonds is een meerjarig fonds om het proces van lokale burger- en bottom-up bewegingen te versnellen en systeemverandering mogelijk te maken
• het doel is om bij te dragen aan vitale, inclusieve en veerkrachtige lokale gemeenschappen,
• het fonds stuurt op samenhang, samenwerking en systeemverandering 
• door het verbinden, versterken en verspreiden van kansrijke, bottom-up initiatieven, die bijdragen aan lokale duurzame ontwikkeling en het versnellen van transities richting brede welvaart
• het fonds biedt financiële en randvoorwaardelijke ondersteuning, coaching, advies, kennis en netwerk

Note: for a summary in English, scroll down

De belangrijkste afwegingskaders 

Voor de projectvoorstellen hanteren we afwegingskaders. Deze kaders dienen als belangrijke leidraad, maar we doen ook aan maatwerk. Het gaat immers om mensen en impactvolle projecten. Het fonds is op zoek naar gamechangers met initiatieven die:

• schaalbaar, repliceerbaar en/of deelbaar zijn
• al SDG brede impact hebben
• die bijdragen aan gedrag en/of systeemverandering
• co-funding en partnerships hebben
• toekomstbestendig zijn
• In het aanvraagformulier staat een uitgebreidere toelichting per afwegingskader

Voor wie?

De primaire doelgroep is de lokale bottom-up beweging, secundair zijn dat andere ondersteunende partijen en direct belanghebbenden zoals lokale netwerkorganisaties, fondsen, gemeenten, bedrijven, onderwijs en maatschappelijke organisaties.

In English: The SDG Community fund

Is a fund provided by ‘SDG Nederland’ that accelerates local bottom-up movements and enables systemic change. This fund aims to contribute to vibrant, inclusive and resilient local communities.

Fund application and main criteria

The fund is interested in game changers with initiatives that:

• are scalable, replicable and/or shareable
• already have SDG-wide impact
• that contribute to behavior and/or system change
• have co-funding and other partnerships
• are future-proof

Scroll down for more information and the application form link (in dutch)

Aanvraag doen?

Lees dan nog even door. Op deze pagina vind je de aanleiding voor het fonds en een aantal inspirerende voorbeelden. Sluit jullie initiatief hierop aan, dan nodigen we je van harte uit om een aanvraag te doen. In het aanvraagformulier staan de afwegingskaders verder uitgelegd. 

• Aanvragen tot 2500,- worden door SDG Nederland beoordeeld en kun je doorlopend indienen. 
• Aanvragen van 2500,- tot 20.000,- worden beoordeeld door een externe, onafhankelijke fondscommissie.
• Hier gelden de volgende deadlines voor: 
  Vrijdag 13 september 2024
  Vrijdag 15 november 2024

Aanleiding

We zitten halverwege de levensduur van de SDG’s met nog 7,5 jaar te gaan. Er is al veel werk verzet, maar nog veel meer werk te verzetten om de doelen in 2030 te behalen. Deze duurzame ontwikkeling vraagt om veranderingen in de manier van denken, werken en organiseren, oftewel systeemverandering. Veel van deze veranderingen komen vanuit een bottom-up beweging; waarin de mens centraal staat, het gemeenschappelijke voorop staat, iedereen kan meedoen en gericht op het ontsluiten en verbinden van lokaal kapitaal.

Daarom is SDG NL gestart met het SDG Gemeenschapsfonds; een nieuw fonds om het proces van de lokale bottom-up beweging verder te ondersteunen. Het doel van het SDG Gemeenschapsfonds is om bij te dragen aan vitale, inclusieve en veerkrachtige lokale gemeenschappen. Vanuit een strategische aanpak sturen we op samenhang, samenwerking en systeemverandering van bottom-up initiatieven. De rol van het fonds is het verbinden, versterken en verspreiden van kansrijke, bottom-up initiatieven, die bijdragen aan lokale duurzame ontwikkeling en het versnellen van transities richting brede welvaart. Het fonds biedt hiervoor financiële ondersteuning, procesbegeleiding en randvoorwaardelijke ondersteuning. Het fonds zelf is een lerend fonds, dat betekent dat er twee maal per jaar een korte evaluatie plaatsvindt en de koers, waar nodig, wordt bijgesteld.

Inspirerende praktijkvoorbeelden

Dit zijn verschillende voorbeelden van initiatieven die in aanmerking zijn gekomen voor het gemeenschapsfonds en een aantal voorbeelden die we graag verwelkomen omdat ze goed aansluiten bij de criteria van het fonds. 

1. Global Exploration (een schoolprogramma wat opgeschaald is en op meer scholen herhaaldelijk teruggevraagd wordt)

Global Exploration biedt middelbare scholen, MBO’s en HBO’s verschillende activiteiten om wereldburgerschap op school te stimuleren. De Sustainable Development Goals (SDG’s; 17 werelddoelen die de Verenigde Naties heeft opgesteld) vormen de rode draad tijdens alle activiteiten gedurende de Global Challenge dag(en). De school kiest zelf de onderdelen waarmee de leerlingen aan de slag gaan. Dit kan op allerlei momenten; tijdens een projectweek, een activiteitenweek of misschien bij het vak Engels, Aardrijkskunde of (wereld)burgerschap.

2. Mensa Mensa

De missie is dat gezond eten een basisvoorziening is voor iedereen, net als openbaar vervoer, kraanwater, etc. Mensa Mensa is niet zomaar een kantine, maar een plek met een missie. Zij willen van goed eten een basisvoorziening maken. Net zoals de kinderopvang, openbaar vervoer of kraanwater. Op die manier wordt gezond en duurzaam voedsel de makkelijkste en betaalbaarste keuze voor iedereen.

3. SDG huizen netwerk (In Amsterdam begonnen en nu op weg naar een landelijke dekking)  

De SDG-huizen vormen een uitgebreid netwerk van diverse collectieven die hun lokale gemeenschappen willen dienen door gerichte initiatieven te koppelen aan lokale en nationale agenda’s, waardoor de samenwerking tussen ondernemers, onderwijzers, lokale gemeenschappen en organisaties wordt vergemakkelijkt. Het Netwerk verbindt deze bronnen van inspiratie daarom met NGO’s, bedrijven, kennispartners en individuen die wederzijds kunnen profiteren van hun uiteenlopende kennis en expertise.

4. 17 werelddoelen lessen (begonnen met enkele scholen en inmiddels meer dan 22.500 scholieren bereikt)

Kennismaken met de 17 werelddoelen en horen wat kinderen, jongeren en studenten belangrijk vinden? Er zijn gratis SDG-lessen voor po, vo/mbo, of hbo (drie verschillende lessen) ontwikkeld door onderwijsontwikkelaars, docenten en studenten. In 2023 hebben ruim 700 klassen zich aangemeld! Wil je in jouw schooljaar ook aan de slag met deze inspirerende les die leidt tot positieve actie op groene en sociale duurzaamheid?

5. Mikmakkers (is succesvol op thema opruimen, potentie tot bredere beweging)

MikMak is een club van enthousiaste kinderen die voor een schone wereld gaan! In herkenbare hesjes ga je op pad om zwerfafval op te ruimen. Dat is niet alleen goed voor het milieu, maar ook nog eens hartstikke gezellig! Maar er is meer… Je krijgt namelijk allerlei leuke extra’s. Zoals een handig starterspakket en vier keer per jaar een speciaal clubblad.

6. De BeestenBende (succesvolle beweging en werkwijze)

De BeestenBende is een speciale club voor kinderen in de leeftijd van 6 – 12 jaar. Ze helpen mee aan een betere wereld voor de dieren in hun eigen buurt en voor alles en iedereen die daar leeft. Samen met hun vriendjes en vriendinnetjes zijn ze echte dierenhelden! Het begint met het aanpakken van zwerfafval. Daarnaast krijgen De BeestenBenders te maken met nog veel meer uitdagingen en avonturen. Want lekker samen kunnen leven, dat gaat bijvoorbeeld ook over goed omgaan met groen, ontdekken wat de waarde van water is en eventjes slim zijn met energie. Inmiddels zijn al meer dan 15.000 kinderen lid geworden van De BeestenBende!

7. Extinction Rebellion (succesvolle formule voor zelforganiserende actie communities, deelbaar concept voor andere communities) 

Wij zijn mensen uit alle hoeken van het land, van verschillende leeftijden en achtergronden. Wat ons bindt is een diepe zorg om de klimaat- en ecologische crisis en het leven op Aarde. Wij zijn grootouders, ouders en kinderen die deel uitmaken van een internationale beweging die strijdt voor een leefbare en rechtvaardige planeet.

8. Lab van toekomstige generaties (mindshift naar lange termijn denken, gekoppeld aan acties in het hier en nu)

Het Lab Toekomstige Generaties streeft ernaar het welzijn van toekomstige generaties mee te laten wegen bij belangrijke beslissingen. In Nederland en in de rest van de wereld. We willen dat de samenleving waarin de volgende zeven generaties terechtkomen inclusief en duurzaam is. Wij zijn een lab. Een plek waar wordt geëxperimenteerd en methodes worden ontwikkeld. Methodes waarmee we kwesties kunnen verkennen, toetsen en agenderen. 

9. Land van Ons (laat zien hoe een burgercollectief grote en concrete impact kan realiseren)

Wij geloven in de veerkracht van de aarde en de kracht van het burgercollectief. Als coöperatie koopt Land van Ons landbouwgrond namens de deelnemers. Op dit land herstellen we de biodiversiteit en het landschap. Pachters kunnen rendabel boeren. Meedoen is makkelijk. Meer dan 25.000 deelnemers gingen je voor.

10. Burger Beraden (nieuwe vorm van succesvolle bottom-up democratie)

Aan een burgerberaad nemen ca. 100-150 inwoners deel. Zij worden ingeloot, zodat zij een goede afspiegeling van de samenleving vormen. Via dialoog komen zij tot aanbevelingen die vervolgens politieke opvolging krijgen. Wereldwijd zorgen burgerberaden al voor slimme oplossingen, inclusiever beleid, en minder polarisatie. Een mooi voorbeeld is de G1000 Landbouw, een uitwerking van een burgerberaad over de toekomst van de landbouw.