Van medicijn naar oplossing
De middag wordt geopend door Ivan Wolffers, hoogleraar integrale geneeskunde. Wolffers heeft een duidelijke boodschap: “In onze wereld leren we dat ziekten het probleem zijn, de vraag is of dit werkelijk het probleem is. Als we de doelen succesvol willen behalen moeten we niet alleen nadenken over een medicijn, we moeten vooral kijken naar omgevingsfactoren die leiden tot ziekten. Dit zijn: vies drinkwater, niet voldoende mogelijkheden om vuil afvalwater te lozen en slechte voeding. Een tekort aan goede voeding in de eerste vier levensjaren is nooit meer op te lossen, hoeveel je daarna ook eet. Doelen drie en zes drukken ons daarom met de neus op de feiten.”
‘Water is van vitaal belang voor ontwikkeling’
Dat water, sanitair en een goede gezondheid nauw op elkaar aansluiten is dus onmiskenbaar. William van Niekerk is een trekker van Internationalisering Topsector Water en weet als geen ander hoe de vork in de steel zit. Van Niekerk: “Water is van vitaal belang voor ontwikkeling, hierna komen sanitair, voedsel, gezondheidszorg, scholing en huisvesting. We hebben het niet alleen over toegang tot schoon water, maar ook over waterschaarste. Vijftig procent van de wereldbevolking woont in steden waar vaak sprake is van waterschaarste. Het gebruik van water moeten we drastisch verminderen, anders hebben we straks een gigantisch tekort.”
Gelukkig komt Van Niekerk ook met goed nieuws. “Sinds 1990 hebben 2,6 miljard toegang verkregen tot schoon water. Dit zijn er nog steeds 2,4 miljard te weinig maar het is een vooruitgang.”
Gezondheidszorg
Zonder gezondheid kunnen we niet praten over water en andersom. De Verenigde Naties hebben zelfs vastgesteld dat gezondheid een essentieel onderdeel is van duurzame ontwikkeling. Ines von Rosentiel is kinderarts en grondlegger van de Nationaal Informatie en Kenniscentrum Integrative Medicine (NIKIM). Integrative medicine is een term die is komen overwaaien uit de Verenigde Staten en volgens Von Rosentiel van groot belang bij het behalen van de Global Goals. Integrative medicine heeft het uitgangspunt dat de wisselwerking tussen lichaam en psyche wordt betrokken bij preventie en herstel van ziekte. “Eigenlijk gaat het om sociaal welbevinden in de breedste zin. We moeten niet vergeten dat 70 tot 80 procent van de ziekten voortkomen uit onze levensstijl. Hiernaast heeft maar een kwart van de wereldbevolking toegang tot de Westerse gezondheidszorg, dit maakt integrative medicine extra belangrijk.”
“Innovatie is een combinatie van betere kennis en simpele oplossingen”
De oplossing begint bij onderwijs
Nederland is een koploper binnen de watersector, blijkt uit de speech van Wolffers. Denk bijvoorbeeld aan de Nederlandse waterschappen. Nederland kan dus een grote rol spelen in kennisoverdracht op het gebied van water. Educatie is ontzettend belangrijk, ook in het geval van gezondheidszorg. Wolffers: “Twee miljoen kinderen overlijden jaarlijks aan diarree. Als die kinderen leren dat het drinken van schoon water hierbij helpt, zijn we al een stap verder. Zolang we niet in staat zijn om voldoende drinkwater naar Afrikaanse dorpen te brengen, heeft het geen zin om ons zorgen te maken over de kosten van aidsremmende middelen. De gezondheidszorg hebben wij zelf gemaakt, dus we kunnen het ook zelf veranderen.”
Micro-oplossingen op grote schaal, daar moeten we het volgens Van Niekerk van hebben. Aan veel van dit soort initiatieven wordt al gewerkt. “Zo kunnen we bijvoorbeeld via een satelliet bekijken wanneer het beste moment is om te oogsten in een specifiek gebied in Afrika”, aldus Van Niekerk. Over de kosten moet volgens de aanwezigen niet geklaagd worden. De kosten voor preventie van water- en luchtverontreiniging vallen vaak veel lager uit dan de kosten van de gezondheidsproblemen als gevolg van deze verontreiniging. Innovatie is een combinatie van betere kennis en simpele oplossingen. Om dit te bereiken moeten mensen los komen uit het bestaande systeem en anders over water en gezondheid gaan denken.
Foto’s: GEOMAN Fotografie