Als Almin Zolotic (37) na een scheiding op straat belandt, kan hij vrijwel nergens douchen. Daarom bedenkt hij de ‘City Shower’: een douche voor mensen die op straat leven. Maar de bureaucratie speelt hem parten, waardoor de eerste douche nog steeds niet geopend is. ‘Het is frustrerend dat de gemeente zo moeilijk doet.’
In zijn mails omschrijft Almin zichzelf als ‘de nederige oprichter van City Shower’, hij biedt uitgebreid excuses aan wanneer hij niet binnen één dag op een mail reageert en op de interviewlocatie groet hij ál het personeel. Zijn vriendelijkheid combineert de Rotterdammer met een scherpe tong. Daarmee maakt hij zich hard voor een douche voor dak- en thuisloze mensen in Rotterdam. De eerste versie van zijn City Shower staat inmiddels in Tropicana, een voormalig tropisch zwembad, maar die kan voorlopig nog niet open.
WASSEN MET COLAFLES
“Iedereen zou zichzelf moeten kunnen wassen”, vindt Zolotic. Daarom bedacht hij in 2020 de City Shower, een openbare douche bedoeld voor mensen die op straat leven. De samenleving ziet zulke mensen te makkelijk als ‘een probleem’, vindt hij, terwijl het vaak gaat om mensen die gewoon te maken krijgen met botte pech. Het is volgens hem een groot onrecht om hun de toegang tot een wasgelegenheid te ontzeggen.
Hij spreekt uit ervaring: in 2019 belandt hij na een moeilijke echtscheiding op straat. Hij hopt van vriend naar vriend, totdat hij uiteindelijk een tijdelijke plek in een verlaten basisschool vindt. Daar slaapt hij op een oude schoolbank en wast hij zich boven het toilet met water uit een colafles. Als kind overleefde hij de burgeroorlog in Joegoslavië en op zijn tweeëntwintigste liet hij zijn familie achter om naar Nederland te verhuizen. Maar de scheiding van zijn vrouw was de zwaarste tegenslag in zijn leven tot dan toe, vindt hij. “Ik zeg het je eerlijk: ik maak liever nóg een oorlog mee dan dat ik weer door die hel heen moet.”
Wat hij het meest mist als hij op straat terechtkomt, is de mogelijkheid om te douchen. “Ondanks alle miljoenen die naar het Leger des Heils gaan, kun je er alleen douchen tussen negen en twaalf ‘s ochtends. Belachelijk! Een flink aantal daklozen heeft een baan en zit op die tijden op kantoor.”
REGENWATER
Zijn City Shower zou toegankelijk moeten zijn voor iedereen die een speciaal pasje bezit. Zorginstellingen en vrijwilligers zouden die pasjes moeten verspreiden. ‘Zouden’, want de City Shower is nog niet in gebruik. Hoewel ondernemers en politici positief reageerden op zijn plan, kreeg hij nog geen goedkeuring van de gemeente. Vooral de haalbaarheid wordt in twijfel getrokken. Zo is voor aansluiting op het waternet een dure vergunning nodig, bovendien is er geen locatie die de goedkeuring van de gemeente kan wegdragen.
Eind 2021 komt er toch schot in de zaak. Samen met ‘waterondernemer’ Tijs van Ruth bedenkt Zolotic een plan om regenwater te gebruiken voor de City Shower. Niet alleen leveren de daken van Rotterdam liters water die volgens hem met zonne-energie vrijwel kosteloos gefilterd kunnen worden, ook komt zijn project zo in aanmerking voor duurzaamheidssubsidies en kan hij de vergunningsplicht omzeilen.
Omdat de gemeente zijn plannen nog beter uitgewerkt wil hebben, schakelt Zolotic de hulp in van stichting Ondernemersklankbord. Maar dat mag niet baten. De gemeente snapt de teleurstelling, maar wil toch eerst weten welke doelgroep gebruik zal maken van de douches, welke maatschappelijk noodzaak er is en welke concrete verbouwingen er nodig zijn. In een interview op deondernemer.nl legt René Portielje van de stichting uit hoe ze samen tegen een onzichtbare muur aanliepen. ‘Ik zei tegen Almin: ‘Blijf positief. Wij laten ons niet verlammen door de leemlagen in de bureaucratie. Houd je koers vast, want de doelgroep zit op je te wachten.’’
PIJNLIJKE ECHTSCHEIDING
Zich niet laten verlammen. Het is een bekende boodschap voor Zolotic. Vijftien jaar geleden ontmoette hij in Sarajevo de liefde van zijn leven. Hij woont dan nog in Bosnië, maar zij blijkt uit Rotterdam te komen. Binnen drie jaar leert hij Nederlands en in 2010 verhuist hij naar de havenstad waar hij aan de slag gaat als zzp’er in de ICT. Nederland bevalt hem en als zijn vrouw zwanger wordt, kunnen ze hun geluk niet op. Maar zijn dochter blijkt een ernstige hartafwijking te hebben waardoor ze constante zorg nodig heeft. Zolotics vrouw stopt met werken en hij moet zorgen dat er brood op de plank komt. “Je houdt van je kind, maar er spat toch een droom uit elkaar als je leven zo verandert.”
In 2017 krijgen ze een tweede kind, waarna Zolotic steeds meer tijd besteedt aan de zorg thuis en langzaamaan zijn klantenbestand verliest. “Ik belandde in de bijstand en was in mijn eigen ogen totaal gefaald. Vervolgens dwong een begeleider bij Werk en Inkomen mij om in de Kuip de goten schoon te maken. Bier, pis, volle luiers… Anders kreeg ik m’n 1000 euro per maand niet.”
Zijn relatie lijdt onder de nieuwe omstandigheden en in 2019 vraagt zijn vrouw de scheiding aan. Hij belandt op straat en kan daardoor zijn kinderen niet meer zien. Zonder partner, kinderen, baan en huis, is de City Shower een tijd lang het enige project dat hij heeft. Des te frustrerender dat de gemeente zo moeilijk doet, vindt hij. Maar de vraag of hij er ooit doorheen heeft gezeten ontwijkt hij. “Mijn oom was tijdens de oorlog in Bosnië commando. Hij leerde me: je moet je wil niet laten temmen.”
TROPICANA
Na de tegenslagen bij de gemeente richten Zolotic en het Ondernemersklankbord zich eind 2021 op partners in de non-profitsector. Uiteindelijk komen ze terecht bij Tropicana, het voormalige tropisch zwemparadijs waar de eerste versie van de City Shower nu staat. Ongebruikt, want dakloze mensen kunnen niet zomaar op het terrein van Tropicana komen. Toch is het een overwinning voor Zolotic. Hij heeft nu iets tastbaars dat hij aan geïnteresseerden kan laten zien. Mede daarom overweegt de Rotterdamse Mevlana-moskee bijvoorbeeld om de City Shower op haar terrein te installeren.
Ook heeft Zolotic inmiddels weer een dak boven zijn hoofd. Hij woont in een studio en heeft een baan in de ICT. Hij droomt van een City Shower in elke grote stad van Nederland. Maar wat motiveert hem nou echt? “Ik haat onrecht”, antwoordt hij meteen. Hij valt even stil. “Maar ik heb ook een eigen belang: ooit zullen mijn dochters zich afvragen wie hun vader is en mijn naam googelen. Ik wil dat ze zien dat ik ze niet in de steek liet voor eigen gewin. Ik hoop dat ik ze inspireer om zichzelf ook op te offeren voor anderen.”