In de Voedseltuin IJplein in Amsterdam-Noord werken vrijwilligers het hele jaar om hun eigen biologische groenten, fruit en kruiden te oogsten. De tuin staat middenin een woonwijk in Amsterdam, met uitzicht op het IJ en een basisschool als buur. Tijdens de oogsttijd gaan wekelijks kratten vol producten naar de Voedselbank. De tuin probeert daarnaast ook een ontmoetingsplek voor buurtbewoners te zijn.

Het IISD, het International Institute voor Sustainable Development, maakte zich onlangs hard voor van stadslandbouw in grote steden om doel 11, veilige en duurzame steden, te halen. De Voedseltuin IJplein is daar een mooi voorbeeld van. Het kantoor van SDG Nederland kijkt uit op het IJ en de Voedseltuin. Daarom bracht redactiestagiair Jontsje Fennema een bezoek aan haar overburen, om te zien hoe stadslandbouw in Amsterdam eruit kan zien.

De Voedseltuin is opgericht in 2012 en momenteel zijn er zo’n zeventig vrijwilligers bij betrokken, met een harde kern van vijftien mensen die geregeld langskomen om in de tuin te werken. Amarenske de Jong is al een jaar betrokken bij de Voedseltuin en vertelt over de aantrekkingskracht van de plek: “De tuin is een van de redenen dat ik hier aan het IJ wilde komen wonen.”

Een tuin voor voedsel en mensen

De oogst gaat naar de eigen medewerkers, naar de Voedselbank en naar Resto VanHarte. “In het late voorjaar en de zomer eet ik uit deze tuin”, vertelt De Jong. “Qua groenten hoef ik bijna niets bij te kopen.” Tijdens deze oogsttijd gaan er wekelijks ook zo’n acht volle kratten naar de Voedselbank.

De Voedseltuin let goed op duurzaam produceren. De tuin is opgedeeld in verschillende zones met elk hun eigen gewas. Door deze te rouleren wordt de grond niet uitgeput. Verder werkt de tuin met eigen compost en opgevangen regenwater. Uiteraard wordt geen gebruik gemaakt van gif of andere bestrijdingsmiddelen.

Maar voedsel is niet het enige waar de tuin zich mee bezighoudt. “We zijn ook een ontmoetingsplek; iedereen is vrij om te komen en te gaan. Je kunt hier even gaan zitten en lunchen, of vrijblijvend een uurtje meewerken”, legt De Jong uit. Het informatiebord bij de ingang van de tuin laat zien dat het voor iedereen een ontmoetingsplek is. Om zoveel mogelijk mensen te bereiken, staat de uitleg er in het Nederlands, Turks, Arabisch en Engels.

Impact op de stad

De stadstuin in Noord heeft niet de capaciteit om heel Amsterdam te voorzien van biologische producten, maar toch is hun impact groot. Door te leveren aan de Voedselbank, zorgt de Voedseltuin ervoor dat Amsterdammers in de bijstand toch toegang hebben tot biologische producten. Daarnaast zorgt de tuin bij kinderen voor meer inzicht in de voedselproductie. De Jong vertelt over een moeder met twee kinderen die langkwam: “Ik liep een rondje door de tuin met hen en ik haalde een wortel uit de grond. Ze waren helemaal enthousiast!” Deze kinderen nemen vervolgens ook weer vrienden mee en zo groeit het bereik van de Voedseltuin. Door het contact met basisschool IJplein te intensiveren, hoopt De Jong in de toekomst meer kinderen in de tuin te zien. Zo wordt ook bij de nieuwe generatie een zaadje geplant.

Foto’s: Fleur van Munster