Luister! de jongere generaties spreken over duurzaamheid

VERSLAG – Het Future Generations Forum bracht zaterdag een alternatief voor jongeren die hun stem wilden laten klinken binnen het duurzaamheidsdebat. In het openingswoord spraken de gastheren van Rijkswaterstaat, Theo Bergonje en collega Ben Spiering de zaal toe: “Vandaag gaat over duurzaamheid, maar voornamelijk over generaties.” Vervolgens kwamen er enkel sprekers onder de 35 aan het woord.

In het futuristische hoofdgebouw van Rijkswaterstaat organiseerde de Nationale Jeugd Raad Jong en Duurzaam het Future Generations Forum. Het forum richtte zich op jongeren die meer over duurzaamheid willen weten en actie willen ondernemen. Op een druilerige zaterdag verzamelde zich een verscheidenheid van sprekers om generatiegenoten te inspireren en toe te spreken. “Niet alleen oude mensen kunnen over dit onderwerp spreken”, introduceert Nine de Jonge (NJR Jong en Duurzaam) de dag.

“xxx Moeder Aarde”

Dat nóg jongere mensen ook kunnen inspireren en vertellen over het klimaat, bleek uit de eerste workshop. De jongste sprekers waren 14-jarige leerlingen van het Comenius Lyceum uit Amsterdam. Zij reisden vanuit het speciale Econasium programma naar Marrakesh voor het vervolg op Parijs; de COP22. Vijf leerlingen kregen de kans om met ambassadeurs te spreken en initiatieven van hernieuwbare energie te bekijken. “Op de tweede dag bezochten we de zonnecentrales Noor 1 en Noor 3”, vertellen Ikram, Chaimae, Nouaman, en Mahjouba. Het bezoek bleef niet alleen bij bezichtigen vertelt Nouaman: “Wij moeten aanbevelingen schrijven over hoe de lokale bevolking beter van de Noor-centrales kan profiteren.” Aan het einde van de workshop daagden de leerlingen de deelnemers uit een gedicht te schrijven vanuit “Moeder Aarde”. Mahjouba  trapte af: “Moeder Aarde zegt…” begon het gedicht, en eindigde met “xxx Moeder Aarde”. Het is een mooi voorbeeld van de belevingswereld van de tieners.

econasium

Majoubah leest haar gedicht voor. Foto: Tamara Henzen / Future Generations Forum

Na de workshop beantwoorden de opgeluchte meiden en jongen graag nog wat vragen. Ze vertelden dat hun eerste ontmoeting met duurzaamheid op school was, door leraar Eelco. Niet al hun klasgenoten volgen het speciale Econasium vak, en sommigen vinden het klimaat ook niet zo belangrijk. Wat zeggen de Econasium-leerlingen dan tegen hen? Nouaman antwoord: “Je kan beter nu wat doen dan straks als het te laat is.” Majoubah overpeinst en vult aan: “Je kan hun gedachtes niet veranderen, dus je moet kijken hoe het iemand raakt, je moet het persoonlijk maken.” Zelf zijn ze wel bewuster bezig met duurzaamheid, in het dagelijkse leven denken ze aan de kleine dingen, zoals afval scheiden en stekkers uit het stopcontact halen. Maar invloed op de echte grote zaken uitoefenen is voor later. Allen willen later wat doen met duurzaamheid, maar de vorm hiervan is nog niet duidelijk. Alleen Chaimae heeft een duidelijk idee: “Ik wil dokter worden en een duurzaam ziekenhuis oprichten.”

Rolmodellen

Voor Nouaman, Mahjouba en Ikram waren er genoeg rolmodellen en voorbeelden op het forum. Tijdens de pitchsessie betraden jonge, gepassioneerde sprekers het podium om een idee van hun (inter)nationale organisatie te geven. In plaats van hoogdravende verhalen werden concrete opties aangeboden en brachten zo een tastbaardere duurzamere wereld naar voren. Of het nou ging om het terugdringen van voedselverspilling (Taste Before You Waste), een platform met ideeën voor het schoonhouden van de oceanen (Our Oceans Challenge), of een studentenkaart waarmee je korting krijgt op duurzame producten (DuKo). Voor concrete actie die de jongeren diezelfde dag nog konden ondernemen presenteerde Simon van Beek van Ravel Groen drie stappen om op dit moment nog bij te dragen aan een duurzamere wereld: 1) verander van bank, 2) stap over op een groenere energieleverancier, en 3) wordt vegetariër.

We moeten collectief duurzaam ondernemen

Op beleidsniveau was Lennard Seriese afgevaardigd namens het Zuid-Hollandse eiland Goeree-Overflakkee. Hij nodigde jongeren uit om samen met hem het eiland te verduurzamen. De plannen van de gemeente zijn groots, ze wil namelijk in 2020 energie neutraal zijn. Dit kan alleen door samen te werken, zegt Seriese: “We moeten collectief duurzaam ondernemen. Niemand kan dit alleen.” Zo organiseerde hij vorig jaar al een duurzaamheidsfestival om deze samenwerking te stimuleren. De ambities van Goeree bevatten onder andere de bouw van een innovatieve windmolen die overgewaaid is uit de V.S. en de eerste in Europa is (de SheerWind).

Millennials

Iedereen die gelooft in het steretype beeld van millenials als koopzieke, internetverslaafde luiaards kwam deze dag bedrogen uit. Zo vertelde de 17-jarige Isabella dat ze een jaar geen nieuwe kleding had aangeschaft: “Ik kocht voornamelijk kleding om mij zekerder te voelen. Door niets te kopen ben ik dichter bij mijzelf gekomen.” Een ander voorbeeld, tijdens een twitteractie bleek een aanzienlijk gedeelte van de deelnemers geen Twitter te hebben en er vrij weinig van af te weten. Natuurlijk hadden de, over het algemeen hoog opgeleide, jongens en meiden wel de telefoon bij de hand maar het gesprek met elkaar voerde de boventoon.

Vanuit de het publiek kwamen verschillende reacties, zo noemde de een dat de kern van het klimaatprobleem bij de komst van de landbouw ligt: “Wij hadden gewoon nomaden moeten blijven.” De ander benadrukte het financiële gewin om bedrijven te overtuigen om te investeren in duurzamere woningen.

Ter midden van de veganistische hapjes en drankjes werden er genoeg handvatten voor actie aangeboden. Aansluiten bij een bestaande organisatie, of zelf iets op starten, zoals de sprekers. Dit is niet moeilijk, volgens Nick Steiner van de Love Foundation: “Eigenlijk waren we drie hippies op een bank die de Love Foundation hebben bedacht.” Wanneer de intensieve dag tot een einde komt, worden de jongeren aangespoord om het overige voedsel van de catering mee te nemen. Een zaterdag die ook besteed kon worden aan een Netflix bingewatch, werd ingeruild voor een zaterdag over duurzaamheid. Hier hebben we niet maken met een luie en narcistische generatie, maar een actieve hardwerkende generatie.

Bron: OneWorld
Foto: Kyver / Future Generations Forum