“Hoe geef ik mijn kinderen een veilige toekomst?” Een vraag die alliantiecoördinator Ruud Koornstra (SDG 7) bezighoudt. Er is volgens hem maar een antwoord op te geven: “We moeten in beweging komen! Het is tijd om als Nederland échte stappen te gaan zetten. We zijn tot veel meer staat dan we denken.”
Dit interview is geschreven voor- en verscheen eerder op Innovate
Ruud is geen klimaatwetenschapper. “Sterker nog, ik ben helemaal geen wetenschapper. Ik ben gewoon een gemiddelde burger. En als ik naar de wereld kijk, zie ik ontzettend veel problemen die we niet zomaar kunnen oplossen. Dat houdt je toch bezig. Ik heb vijf kinderen, hoe geef ik hen een veilige toekomst?”
Nederland is een middelgrote stad
“Het is tijd om als Nederland echte stappen te gaan zetten. We zijn tot veel meer in staat dan we denken. Als je naar Nederland kijkt, zijn we eigenlijk een dunbevolkte, middelgrote stad. Tokyo en Delhi zijn veel groter.” Waarom is dat belangrijk? Ruud geeft vier redenen waarom Nederland eigenlijk koploper zou moeten zijn op het gebied van de energietransitie:
- Nederland staat vol met universiteiten, hoge scholen en kenniscentra.
- We zijn als land ontzettend ondernemend.
- Andere landen zien ons als een land dat het goede probeert te doen
- We zijn [als land] schathemeltje rijk.
“Als je dat zo op een rijtje zet, hebben we de mogelijkheden, de kennis én het imago. Maar we zijn het vieste land van Europa! Waar gaat het fout?” Als het aan Ruud ligt, beginnen we binnenkort aan een sprint om onszelf te verbeteren. Niet alleen op het gebied van innovatie, maar ook vernieuwing. “Een dieselmotor schoner maken is innovatie, een compleet nieuwe elektrische motor ontwikkelen, is vernieuwing. We hebben beide nodig.”
Vernieuwing krijgt geen kans in Nederland
“Als je kijkt naar de klimaattafels en innovatietafels in Nederland, zie je iets bijzonders. Er komen plannen over het verbeteren van bestaande methodes, maar vernieuwing zien we weinig. Een mooi voorbeeld is waterstof in vaste vorm, H2fuel. Dat breekt nu, na zeven jaar, toch door. Aan de klimaattafels werd dit door de innovatie-experts en de wetenschap stukgerekend. Zo heb ik nog wel veertig andere voorbeelden. Als we naar de geschiedenis kijken, komen bestaande sectoren eigenlijk altijd met innovatie en nooit met vernieuwing.”
Er is volgens Ruud te veel wet- en regelgeving om de energiesector in Nederland te beschermen. “Het is een ontzettend belangrijke sector, dus dat is logisch. Maar om stappen naar een duurzame toekomst te zetten, moeten we het anders gaan aanpakken. Er zijn wel oplossingen, maar we durven er niet aan te beginnen.”
Doorbreken van tradities
Als er iemand de tradities van de energiesector kan doorbreken, dan is het Ruud. Hij stond aan de wieg van de ledlamp en zag wat voor strijd daar tegen werd gevoerd. “Phillips kwam naar buiten met verhalen dat ledlampen mensen blind zouden maken en dat het Nederlandse energienetwerk zou ontploffen. De lampen zijn er toch gekomen.”
Als oprichter van Oxxio werkte hij aan het goedkoper maken van groene stroom. “Windenergie op zee is nu vier cent per kilowattuur zonder subsidie en daarmee goedkoper dan kolenstroom! Het kan dus wél.” Ruud denkt dat we met de juiste doorbraken de doelen van 2030 nog steeds kunnen halen. “Dat is geen arrogante opmerking, maar op basis van de kennis die ik heb van eerdere grote doorbraken en vertrouwen. Op dit moment ben ik in gesprek met de Nederlandse overheid om een soort duurzame special forces op te richten. Een manier om duurzame en vernieuwende plannen rechtstreeks bij de hoge ambtenaren van de juiste ministeries te krijgen.”
Dat kan heel simpel zijn. “Denk aan subsidies, die bedenken we vanuit dingen die er al zijn. Maar ondernemers hebben natuurlijk veel liever klanten dan een subsidie. Als het aan mij ligt, schaffen we alle subsidies af. De overheid moet zorgen voor faciliteiten, waardoor mensen in staat zijn om die investeringen te doen. Die investering betaal je uiteindelijk door de besparing op je energierekening. Verduurzaming loont!”