Er zijn dringend maatregelen nodig om het verlies aan biodiversiteit tegen 2030 te stoppen. In het Canadese Montreal komen daarom vanaf volgende week alle 196 landen samen die het biodiversiteitsverdrag dertig jaar geleden hebben ondertekend. Het kan een van de belangrijkste conferenties van onze generaties worden: net als de klimaattop gaat dit over niets minder dan het overleven van alle leven op onze planeet.
Het gaat niet goed met onze biodiversiteit. Wetenschappers waarschuwen dat één miljoen soorten planten en dieren met uitsterven bedreigd zijn als gevolg van menselijk handelen. De oorzaken van het verlies aan biodiversiteit zijn complex, maar hangen toch vooral samen met veranderingen in het gebruik van land (lees: ontbossing) en de zee, vervuiling en overexploitatie van de natuur (bv. overbevissing). Commerciële landbouw voor exportproducten zoals vlees, soja, palmolie, rubber, koffie en cacao is wereldwijd de grootste motor achter ontbossing. Ook klimaatverandering bedreigt in toenemende mate de biodiversiteit.
Wat is het Biodiversiteitsverdrag en waar staan we nu?
Het Biodiversiteitsverdrag is één van de drie verdragen (naast het Klimaatverdrag en Desertificatieverdrag) die in 1992 op de VN-conferentie in Rio de Janeiro zijn opgezet. In 2011 werden hiervoor tijdens de biodiversiteitstop in Aichi (Japan) 20 doelen gesteld: de zogenaamde Aichi-targets.
Deze doelen liepen in 2020 af, maar ze werden geen van allen behaald. De vijftiende vergadering van de partijen van de CBD had in het najaar van 2020 in Kunming (China) moeten plaatsvinden, maar werd vanwege corona enkele keren uitgesteld. Komende weken wordt er in Montreal onderhandeld over de nieuwe biodiversiteitsdoelen.
De nieuwe doelen vormen samen het Biodiversiteitsakkoord, In dit nieuwe akkoord worden besluiten vastgelegd met de ambitie dat alle deelnemende landen wereldwijd voor 2030 een einde hebben gemaakt aan biodiversiteitsverlies en voor 2050 hebben gezorgd voor biodiversiteitsherstel.
Bron grafiek: naturepositive.org
Wie steunen het Biodiversiteitsverdrag?
Het Biodiversiteitsverdrag is door 196 landen ondertekend. Het is daardoor één van de breedst gesteunde internationale milieuverdragen. Ook de Europese Unie, inclusief Nederland, heeft het verdrag ondertekend. Met hun handtekening committeren landen zich om biodiversiteit te behouden, duurzaam gebruik te maken van biodiversiteit, en de kosten en opbrengsten uit biodiversiteit eerlijk tussen landen te verdelen.
Waarom we dringend nieuwe biodiversiteitsdoelen nodig hebben
We vernietigen de natuur veel sneller dan ze zichzelf kan herstellen. Een aanhoudend verlies van natuur bedreigt niet alleen meer dan de helft van het wereldwijde BBP, maar wat nog belangrijker is: mensenlevens en welzijn. De armsten en meest kwetsbaren worden het eerst en het hardst getroffen. Aangezien de klimaatcrisis nauw verbonden is met de natuurcrisis, moeten beide tegelijk worden aangepakt om een snelle overgang naar een natuurpositieve, CO2-neutrale toekomst te bewerkstelligen.
Met het klimaat hebben we duidelijke doelen van CO2-neutraliteit, verwoord in de doelstelling van netto nulemissie tegen 2050 met als doel de opwarming van de aarde onder de 1,5 graden te houden. Een vergelijkbaar tijdgebonden doel is nodig voor de natuur, om ervoor te zorgen dat we het verlies aan biodiversiteit stoppen en terugdraaien.
5 succesfactoren om Nederlandse biodiversiteit te herstellen
Tijdens de SDG Action Day eind september vertelde bioloog en hoogleraar ecologie Louise Vet over de 5 succesfactoren die volgens haar nodig zijn om de biodiversiteit in Nederland te herstellen. ‘Want als we op de huidige manier door blijven gaan kleden we het geheel waar we afhankelijk van zijn langzaam volledig uit’. Bekijk Louises volledige SDG-talk hieronder