We kampen met een wereldwijde watercrisis. Heb jij het al gemerkt? Waarschijnlijk niet: dagelijks draaien we gedachteloos de kraan open. Toch luid premier Rutte in internationale kring de noodklok. Wat is er aan de hand, en wat moet er anders?

We wassen groenten, zetten koffie en gaan even lekker in bad. Geen vuiltje aan de lucht, lijkt het. Maar onze premier heeft in een VN-focusgroep over water de wereldleiders aangespoord tot actie. Hoe moet Nederland als waterland deze internationale oproep interpreteren? SDG Nederland sprak daarover met het NWP, het Netherlands Water Partnership. Zij ondersteunen de Nederlandse watersector in hun internationale ambities.

Wereldwijde crisis

“Water is hét vraagstuk van de toekomst”, verklaart NWP-directeur Lennart Silvis. Het nieuwe rapport van de VN-focusgroep onderstreept deze uitspraak. Water moet anders worden begrepen en een nieuwe waarde krijgen: water is een schaars en onmisbaar goed.

Silvis typeert het rapport van de VN-focusgroep als een call to action: “Het is een oproep aan regeringen en overheden, aan iedereen, om in te zetten op water.” Als we op de huidige weg doorgaan, is een wereldwijde economische en humanitaire crisis niet ondenkbaar. Het waterprobleem beperkt zich namelijk niet tot drinkwater. “Water kan een acuut veiligheidsvraagstuk opleveren, omdat er conflicten ontstaan door schaarste. Dat kan leiden tot grote migratiestromen”, vertelt Silvis.

De voorspellingen zijn somber. Bij ongewijzigd beleid hebben we over twintig jaar een watertekort van 40 procent. Het rapport benadrukt het belang van internationale samenwerking rond watermanagement. Water houdt zich immers niet aan politieke landsgrenzen. Zonder internationale samenwerking wordt het lastig om ieders toegang tot water te garanderen en de veiligheid te waarborgen.

Wat doet Nederland?

Ruttes aansporing om actie te ondernemen, klonk vooral in internationale kringen door. Maar dat wij daar in Nederland niet veel van merkten, betekent niet dat hier niets gebeurt. Silvis vertelt dat Nederland erg actief is in het buitenland. Zo hebben Egypte en Nederland inmiddels al een 40-jarige watersamenwerking, wordt er gewerkt aan een deltaplan voor Bangladesh en worden nieuwe contacten gezocht in Jordanië, Libanon en Irak. En ook dichter bij huis, in Europa, heeft Nederland samenwerkingen met landen. Deze projecten worden door de overheid gestimuleerd, veelal in samenwerking met het NWP.

Alleen een oproep is niet genoeg

In Nederland uit de watercrisis zich niet in tekorten, integendeel: wij moeten flink investeren om het water op afstand te houden. Maar de indirecte gevolgen van de wereldwijde watercrisis, zoals toename in conflictsituaties en migratie, ondervinden wij wel degelijk. Wat moet de rol van Nederland in deze internationale crisis zijn? “Door deze oproep te ondersteunen, toont Nederland leiderschap wat betreft de internationale watercrisis”, zegt Silvis. Maar een oproep is wat hem betreft niet genoeg. “We zullen de komende jaren nog meer moeten inzetten op echte actie.”

Nederland heeft een lange geschiedenis met water. Zodoende hebben we veel kennis in huis om de watercrisis te helpen oplossen. Dei kennis wordt nog niet optimaal benut, vindt Silvis. “De private sector moet worden uitgedaagd om mee te denken over oplossingen.” Ook in eigen land moeten we meer investeren: “Er is hier genoeg kennis om mee te denken over hergebruik van afvalwater, waterenergie of de stijgende zeespiegel. Innovatieve oplossingen kunnen vervolgens geëxporteerd worden naar het buitenland.”

De Nederlandse kennis over water kan helpen de huidige koers van de wereld bij te sturen. Maar dan dient de uitdaging wel door alle betrokken partijen serieus worden genomen. Want het scenario waarin bijna de helft van de hele wereld zonder water zit, is akelig realistisch.

Foto: Fleur van Munster