Aan de drie hoofdingrediënten van hazelnootpasta kleven zoveel misstanden dat je ‘t het liefst meteen van de ontbijttafel veegt. Maar bestaan er ook duurzame varianten?
Zonder schuldgevoel een boterham met hazelnootpasta wegwerken wordt knap lastig als je weet onder welke omstandigheden de drie hoofdingrediënten – hazelnoten, cacao en palmolie – worden geproduceerd.
In Turkije, waar driekwart van alle hazelnoten vandaan komen, werken tienduizenden kinderen elf uur per dag op hazelnootplantages. Hun beloning: € 1,- per uur, aldus De Keuringsdienst van Waarde.
Maar ook aan de productie van cacao zit een schaduwkant. Volgens de Cacaobarometer werken er momenteel zo’n 2,1 miljoen kinderen op cacaoplantages in Ivoorkust en Ghana. Bovendien gaan vele hectaren bos verloren door de overproductie van cacao.
Hetzelfde geldt voor de palmoliesector, waarin mensenrechten worden geschonden en ontbossing, landroof, geweld en kinderarbeid aan de orde van de dag zijn.
Het onafhankelijke onderzoeksbureau Questionmark vergeleek de etiketinformatie van vierentwintig chocopasta’s uit de schappen van Nederlandse supermarkten. De chocoladetraktatie werd beoordeeld op aanwezigheid van suiker, verzadigd vet en toekenning van keurmerken voor hazelnoten, cacao en palmolie.
Alhoewel een derde van de onderzochte hazelnootpasta’s biologisch is, blijkt dat niet zoveel te zeggen. “Van een bedrijf dat biologische hazelnootpasta maakt, is niet duidelijk of ze ook daadwerkelijk iets doen aan de belangrijkste issues die er bij dit product spelen”, aldus Jurre Zwinkels, communicatiespecialist bij Questionmark.
Ook op een keurmerk kun je volgens Zwinkels niet blindelings vertrouwen. In bijna alle gevallen zegt het iets over de totstandkoming van slechts één grondstof. Dat betekent dat een eerlijk verkregen cacao niet per se hand in hand gaat met hazelnoten zonder kinderarbeid. En andersom.
Beste uit de test
Nutella is de grootste inkoper van hazelnoten
De hazelnootpasta van het eigen merk van Jumbo komt als beste uit de test. Op de tweede plek staat chocoladepasta melk extra hazelnoot van Albert Heijn, gevolgd door Blue Band’s Hazelnootpasta ‘80% minder suiker’. Wel is het voor consumenten lastig inzicht te krijgen in de huismerken van Jumbo en Albert Heijn, omdat het beleid slechts deels is terug te vinden op de verpakking. In een reactie laat Jumbo het volgende weten:
Alle cacao verwerkt in huismerkproducten is fairtrade of UTZ gecertificeerd. Verwerkte hazelnoten zijn gecertificeerd volgens UTZ Certified. Daarnaast verwerken wij uitsluitend duurzame palmolie in onze food-producten, op basis van een zogenoemd ‘segregated’ handelssysteem. Ook maken we altijd de overweging om palmolie die aanwezig is in een product te vervangen door een ander ingrediënt.
Naast Jumbo geven andere supermarkten en merken aan duurzaamheid hoog in het vaandel te hebben staan, al komt niet iedereen die beloftes na. Nutella, de marktleider der hazelnootpasta’s, ziet door de grote vraag naar hazelnoten geen mogelijkheid om deze UTZ gecertificeerd te verkrijgen. Zij eindigen dan ook laag op de ranking, namelijk op de 22ste plaats. OKE hazelnootpasta krijgt de laagste ranking in de test. Alhoewel de cacao uit deze pasta UTZ gecertificeerd is, laten ze steken vallen op andere vlakken. Zo is het niet traceerbaar waar zij de hazelnoten en palmolie vandaan halen. Als consument mag je dan al gauw van het ergste uitgaan.
Welke keurmerken zijn betrouwbaar?
Keurmerken gaan vaak maar over één duurzaamheidsthema. Toch zijn ze de beste optie voor consumenten die garantie willen over goede productieomstandigheden van een product.
Een 100% eerlijke, duurzame hazelnootpasta is misschien meer iets voor in de toekomst. Voor nu vind je de minste narigheid bij het chocoladegoedje van de Jumbo.